Κατά την εφαρμογή και χρήση των Compressor είναι πολύ βασικό στο να ξέρουμε να διαχωρίζουμε τους διαφορετικούς τύπους που έχουμε στην διάθεση μας. Οι τύποι αυτοί έχουν αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου και προέρχονται κυρίως τα παραδοσιακά Hardware αναλογικά κυκλώματα συμπιεστών σήματος.
Στο ψηφιακό κόσμο όλοι αυτοί οι διαφορετικοί τύποι έρχονται με την μορφή αλγόριθμων προσομοίωσης κυκλώματος. Κάθε διαφορετικός τύπος Compressor διαθέτει το δικό του χαρακτήρα, τις δικές του ιδιαιτερότητες και έχει καλύτερα αποτελέσματα ανάλογα με την μορφή του ηχογραφημένου υλικού πάνω στο οποίο εφαρμόζεται. Οι βασικοί διαθέσιμοι τύποι Compression που θα βρείτε στo Logic Pro αλλά και πιθανότατα σε πολλά άλλα προγράμματα DAW και Software Plugins είναι οι εξής:
1. DIGITAL (Platinum Digital)
Αποτελεί την μοντέρνα ψηφιακή εκδοχή του Compressor. Διαθέτει καθαρό διαυγή ήχο και γρήγορη απόκριση στα σημεία μετάβασης (Transients). Συνήθως μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιασδήποτε μορφής ηχογράφηση.
2. VCA
Αποτελεί την προσομοίωση του κυκλώματος “Voltage Controlled Amplifier” (ακρώνυμο για το VCA). Διαθέτει καθαρό τόνο και αποδίδει καλά στις γρήγορες αλλά και τις αργές μεταβάσεις.
Θεωρείται ιδιαίτερα “Punchy” και είναι ιδανικό για χρήση σε όργανα με πλούσιο περιεχόμενο σε χαμηλές συχνότητες όπως π.χ. οι ήχοι μπάσου. Παραδείγματα πολύ γνωστών Hardware Compressors που χρησιμοποιούν το κύκλωμα αυτό είναι τα εξής:
SSL G/E Bus Compressor (Προσομοίωση Vintage VCA)
Δεν υπάρχουν πολλά λόγια που μπορούν να περιγράψουν το “ιερό δισκοπότηρο” της SSL, το Bus Compressor, αφου η φήμη του και η ιστορία του μιλάνε απο μόνες τους. Από τα 80’s όπου και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά έως και σήμερα, δεν υπάρχει άλλος Compressor που να καταγράφει περισσότερα “Hits” στο βιογραφικό του. Διάσημος για την ικανότητά του να προσθέτει ένταση, punch και συνοχή στις μίξεις είτε χρησιμοποιείται ελαφρά είτε επιθετικά.
dbx 160 (Προσομοίωση Classic VCA)
Το dbx 160 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1971. Διαθέτει ενα μινιμαλιστικό σετ κουμπιών με πολύ απλή χρήση αλλά παράλληλα προσφέρει εξαιρετικό Hard-Knee Compression και ιδαίτερη μη γραμική απόκριση, κάτι που δεν συναντάται σε άλλους Compressors τύπου VCA. Έχει διαδραματίσει ιδιαίτερο ρόλο σχεδόν σε κάθε διάσημη παραγωγή από τα τέλη του ’70 έως και τα ’80s και ειδικά σε ήχους Kick & Snare.
Focusrite Red 3 (Προσομοίωση Studio VCA)
To Focusrite Red 3 παρουσιάστηκε το 1994. Διαθέτει πολύ καθαρό ήχο και δεν χρωματίζει ακόμα και όταν χρησιμοποιείται με μεγάλα ποσοστά συμπίεσης. Έχει κατακτήσει βραβείο TEC award εξαιρετικού τεχνολογικού επιτευγματος και ακόμα και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιό επιτυχημένα και αναγνωρίσιμα μηχανήματα της Focusrite. Αποτελεί επιλογή πολλών διάσημων μουσικών παραγωγών όπως ο Chris Lord-Alge, ο οποίος χρησιμοποιεί ιδαίτερα το Red 3 στις τελικές του μίξεις.
3. FET
Αποτελεί την προσομοίωση του κυκλώματος “Field Effect Transistor” (ακρώνυμο για το FET). Χαρακτηρίζεται από την υπέρ-γρήγορη απόκριση στα σημεία μετάβασης (Transients) και είναι ιδανικό για χρήση σε σήματα που είναι πλούσια σε περιεχόμενο μεσαίων συχνοτήτων. Ιδανικό για κρουστά, φωνές, κιθάρες και οποιοδήποτε άλλο ήχο διαθέτει μεγάλη ένταση στις ατάκες του. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένας αρκετά “επιθετικός” Compressor ικανός να δώσει ενέργεια και παρουσία (Presense) στα κανάλια σας. Βοηθάει επίσης στην ανάδειξη των μεσαίων περιοχών και όταν χρησιμοποιείται με μεγάλα ποσοστά συμπίεσης προκαλεί αρμονική παραμόρφωση, κάτι που μπορεί να δώσει ένα ιδιαίτερο χρώμα στον ήχο. Χαρακτηριστικότερα παράδειγματα των Hardware Compressors που χρησιμοποιούν το κύκλωμα αυτό είναι τα εξής:
Urei/Universal Audio 1176 Rev.E Blackface (Προσομοίωση Studio FET)
Από την αρχική κατασκευή του το 1967 απο τον Bill Putnam, το κλασικό πλέον 1176 Limiting Amplifier αποτελεί έναν από τους εμβληματικότερους Compresors της ιστορίας. Έχει χρησιμοποιηθεί σε κλασικές πλέον ηχογραφήσεις όπως αυτές των Led Zeppelin, The Rolling Stones, Michael Jackson και αμέτρητες άλλες.
Urei/Universal Audio 1176 Rev.E Silverface (Προσομοίωση Vintage FET)
4. OPTO (Προσομείωση Vintage Opto)
Αποτελεί την προσομοίωση κυκλώματος φωτοδιόδου και φωτοευαίσθητου αισθητήρα (Optical Cell). Διαθέτει σχετικά αργή αλλά εξαιρετικά ομαλή απόκριση στα σημεία μετάβασης, που το καθιστά ένα πολύ φυσικό και “μουσικό” κύκλωμα σχετικά με τον τρόπο που ακούγεται. Είναι ιδανικό για χρήση σε φωνητικά, κιθάρες και σολιστικά όργανα. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ενός Hardware Compressor που χρησιμοποιεί το κύκλωμα αυτό είναι το «Teletronix LA-2A».
Ο ιδρυτής της Teletronix Jim Lawrence χρησιμοποίησε για πρώτη φορα το 1960 φωτοδιόδους για τον έλεγχο της έντασης Audio σημάτων. Η ιδιοφυής αυτή του ιδέα έφερε στο φώς μία τεχνολογική καινοτομία με την οποία κατάφερε να ξερπεράσει κατά πολύ σε σταθερότητα και διαύγεια ήχου όλα τα προ-υπάρχοντα έως την εποχή εκείνη κυκλώματα. Για περισσότερο από 50 χρόνια το LA-2A αποτελεί ένα από τους πιο διαδεδομένους Compressors της μουσικής βιομηχανίας, διάσημο για τον εξαιρετικά μαλακό και μουσικό του ήχο κάτι που άλλα μηχανήματα, ακόμα και πιο σύγχρονα, αδυνατούν να πετύχουν.
Διαβάστε τα βασικά σχετικά με την λειτουργία των Compressors στο άρθρο Compressor Basics.
Το παρόν άρθρο διαθέτει αποσπάσματα κειμένου και εικόνες από το βιβλίο “Μουσική Παραγωγή με το Logic Pro”.